Vraag 15 (2 punten)

1. Er zijn meerdere juiste antwoorden mogelijk. Deze antwoorden zijn allemaal correct:

   1. Een vetzuurstaart met 17 koolstofatomen zonder C=C-groepen heeft de formule C₁₇H₃₅. Bij het eerste vetzuur ontbreken twee waterstofatomen, bij het tweede vetzuur zes waterstofatomen en bij het derde vetzuur ook zes waterstofatomen. In dit molecuul ontbreken dus 14 waterstofatomen. Per C=C-groep ontbreken twee waterstofatomen. Er zijn dus 14/2 = 7 C=C-groepen.
   2. Zonder dubbele bindingen heeft de vetzuurstaart de formule C₁₇H₃₅. Bij C₁₇H₂₉ zijn er dus drie dubbele bindingen en bij C₁₇H₃₃ is er één. Er zijn dus in totaal zeven C=C-groepen.
   3. In figuur 1a is eenmaal het vetzuur oliezuur en tweemaal het vetzuur (α-)linoleenzuur veresterd. Oliezuur heeft één C=C-groep. (α-)linoleenzuur heeft drie C=C-groepen. Er zijn dus zeven C=C-groepen.

    

   Toelichting puntenscore:

   Antwoord 1 & 2:

   • Inzicht dat een vetzuurstaart zonder dubbele bindingen de formule C₁₇H₃₅ heeft= 1 punt.
   • Het berekende aantal dubbele bindingen is consequent met de formule voor de vetzuurstaart zonder dubbele bindingen = 1 punt.

    

   Antwoord 3:

   • In figuur 1a zijn de vetzuren oliezuur en (α-)linoleenzuur veresterd = 1 punt.
   • Het berekende aantal C=C-groepen is in overeenstemming met de gegeven namen van de vetzuren = 1 punt.

    

   Opmerking
   Het volgende antwoord goed rekenen: C₁₇H₃₃ bevat één dubbele binding, C₁₇H₂₉ bevat drie dubbele bindingen, dus in totaal zeven dubbele bindingen.

Vraag 16 (2 punten)

1. Er zijn meerdere juiste antwoorden mogelijk. Deze antwoorden zijn allemaal correct:

   1. Door het ontstaan van crosslinks worden triglyceridemoleculen met elkaar verbonden/ontstaan grotere moleculen. Deze moleculen kunnen moeilijker langs elkaar bewegen/hebben onderling een sterkere vanderwaalsbinding/trekken elkaar sterker aan. (Hierdoor neemt de vervormbaarheid van de olieverf af.)
   2. De crosslinks bestaan uit atoombindingen/covalente bindingen. / Er ontstaat een netwerk. Hierdoor kunnen de triglyceridemoleculen niet/minder bewegen ten opzichte van elkaar.

    

   Toelichting puntenscore:

   Antwoord 1:

   • Door het ontstaan van crosslinks worden triglyceridemoleculen met elkaar verbonden / ontstaan grotere moleculen = 1 punt.
   • De moleculen kunnen moeilijker langs elkaar bewegen / hebben een sterkere vanderwaalsbinding / trekken elkaar sterker aan = 1 punt.

    

   Antwoord 2:

   • Crosslinks bestaan uit atoombindingen/covalente bindingen / er ontstaat een netwerk = 1 punt.
   • De moleculen kunnen niet/minder bewegen ten opzichte van elkaar = 1 punt.

Vraag 17 (3 punten)

1. 

   Toelichting antwoord:

   Estergroepen van de verschillende triglyceridemoleculen worden gehydrolyseerd, dus triglyceridemolecuul + H₂O voor de pijl.

   Palmitinezuur is het enige afgesplitste vetzuur. De rationele naam is hexadecaanzuur (Binas-tabel 66A). Hierbij hoor de structuurformule: C₁₆H₃₂O₂. Na de pijl moet dus (triglyceridemoleculen – C₁₆H₃₂O₂) + C₁₆H₃₂O₂.

   Toelichting puntenscore:

   • Uitsluitend de structuurformule van het triglyceride en H₂O voor de pijl, met een coëfficiënt voor H₂O die in overeenstemming is met het aantal afgesplitste vetzuurmoleculen = 1 punt.
   • Juiste structuurformule van palmitinezuur na de pijl en palmitinezuur is het enige afgesplitste vetzuurmolecuul = 1 punt.
   • De andere gegeven structuurformule na de pijl is in overeenstemming met het afgesplitste vetzuurmolecuul/met de afgesplitste vetzuurmoleculen = 1 punt.

    

   Opmerking
   Ken 0 punten toe indien het volgende antwoord is gegeven:

   

Vraag 18 (2 punten)

1. Er zijn meerdere juiste antwoorden mogelijk. Deze antwoorden zijn allemaal correct:

   • Het deeltje R-COOH/De COOH-groep van R-COOH is het zuur en draagt H⁺ over aan de base Pb₃O₄. (Dus is het een zuur-basereactie.)
   • O^2-/Het oxide-ion neemt een H⁺ op en reageert dus als base, en het vetzuur(molecuul) staat een H⁺ af, dus reageert als zuur. (Dus is het een zuur-basereactie.)

    

   Toelichting puntenscore:

   • H⁺ wordt overdragen = 1 punt^.
   • R-COOH/het vetzuur(molecuul) is het zuur en Pb₃O₄/ O^2-/het oxide-ion is de base = 1 punt.

Vraag 19 (2 punten)

1. Pb²⁺ : Pb⁴⁺ = 2 : 1

   Toelichting antwoord:

   Lood kan twee ladingen hebben, namelijk 2+ of 4+. Dit is terug te vinden in Binas-tabel 40A. De twee soorten lood-ionen zijn dus Pb²⁺ en Pb⁴⁺.

   O₄ heeft vier ionen O^2-. Dit is terug te vinden in Binas-tabel 49. In totaal heeft O₄ dus een negatieve lading van 8-.

   Om de lading nul te maken in het molecuul Pb₃O₄ is er 8+ nodig. Er zijn drie loodionen. Om de totale lading 8+ te maken moet de verhouding zijn 2x Pb²⁺ en 1x Pb⁴⁺.

   De verhouding wordt dan Pb²⁺ : Pb⁴⁺ = 2 : 1

   Toelichting puntenscore:

   • Pb²⁺ en Pb⁴⁺ = 1 punt.
   • De gegeven molverhouding is in overeenstemming met de gegeven ionladingen = 1 punt.

Vraag 20 (2 punten)

1. bindingstype bij 1: ionbinding

   bindingstype bij 2: atoombinding/covalente binding

   Toelichting antwoord:

   bindingstype bij 1: hier ontstaat een binding door elektrostatische aantrekking tussen ionen. Dit wordt een ionbinding genoemd.

   bindingstype bij 2: hier ontstaat een crosslink tussen twee niet-metaal atomen. Dit is terug te vinden in het online periodiek systeem op exactwatjezoekt.nl en/of in Binas-tabel 99. Dit wordt een atoombinding/covalente binding genoemd.

   Toelichting puntenscore:

   • Bindingstype bij 1: juist = 1 punt.
   • Bindingstype bij 2: juist = 1 punt.

Vraag 21 (2 punten)

1. Structuurkenmerk: (een onverzadigd vetzuur bevat tenminste een) C=C-groep (en een verzadigd vetzuur niet).

   Toelichting: een R-COO^–-ion dat afkomstig is van een verzadigd vetzuur is niet met een atoombinding gebonden/is niet covalent gebonden (aan andere bestanddelen van de verf)/is niet gecrosslinkt (en kan zich daardoor vrij verplaatsen binnen de verf)/kan niet reageren volgens reactie 1 (en kan zich daardoor vrij verplaatsen binnen de verf).

   Toelichting puntenscore:

   • C=C = 1 punt.
   • Inzicht dat R-COO^–-ionen afkomstig van een verzadigd vetzuur niet met atoombindingen gebonden zijn/niet covalent gebonden zijn/niet gecrosslinkt zijn/niet kunnen reageren volgens reactie 1 = 1 punt.