Kunstgrasmat
Alle eindexamens

Eindexamen

Kunstgrasmat

Dit zijn opgaven 22 t/m 27 uit het eindexamen scheikunde havo 2023 tijdvak 1.

Wil je bij opgave 1 starten? Ga dan naar het begin van dit examen.

 

Kunstgrasmat

Al sinds 1964 worden kunstgrasmatten gebruikt, bijvoorbeeld voor voetbalvelden. Een bepaald type kunstgrasmat bestaat uit een onderlaag van bijvoorbeeld rubber of polypropeen waaraan kunstgrassprieten zijn bevestigd. Een grondstof voor rubber is buta-1,3-dieen.

 

Vraag 22 (3 punten)

Geef de structuurformule van buta-1,3-dieen.

Vraag 23 (2 punten)

Het materiaal waarmee de kunstgrassprieten worden gemaakt, is in de loop der jaren verbeterd. De sprieten worden steeds sterker, veerkrachtiger en duurzamer. LLDPE is een veelgebruikte materiaalsoort voor kunstgrassprieten. LLDPE is een copolymeer dat wordt gevormd door additie van voornamelijk etheen en een kleine hoeveelheid oct-1-een (figuur 1a). De aanwezigheid van oct-1-een zorgt ervoor dat de polymeerketens van LLDPE zijketens bevatten (figuur 1b).

Door middel van extruderen worden van het copolymeer lange polymeervezels gevormd. Deze vezels worden verwerkt in de kunstgrasmat.

Leg uit dat LLDPE geschikt is om in een extruder te worden verwerkt. Gebruik in je uitleg figuur 1b.

Vraag 24 (3 punten)

Geef de structuurformule van een fragment uit het midden van een molecuul LLDPE. Dit fragment moet bestaan uit één eenheid etheen en één eenheid oct-1-een.

Vraag 25 (3 punten)

Figuur 2 geeft een vereenvoudigde weergave van de structuur van het copolymeer. De polymeerketens worden in deze figuur als lange draden voorgesteld. Er zijn delen waarin de ketens evenwijdig zijn gerangschikt. Dit noemen we de kristallijne delen. In andere delen, die amorf worden genoemd, zijn de polymeerketens kriskras door elkaar aanwezig.

Een hoger aandeel kristallijne delen verhoogt vooral de sterkte van het kunstgras, terwijl een hoger aandeel amorfe delen het kunstgras juist veerkrachtiger maakt.

Leg uit op microniveau of het gebruik van meer oct-1-een in LLDPE het kunstgras sterker of juist veerkrachtiger zal maken. Gebruik eventueel figuren 1 en 2.

Vraag 26 (1 punt)

Na ongeveer 10 jaar is een voetbalveld van kunstgras versleten. Het versleten kunstgras kan op verschillende manieren worden verwerkt. Kunstgrasmatten kunnen bijvoorbeeld worden verbrand in energiecentrales. Een versleten kunstgrasmat met een onderlaag van polypropeen en sprieten van LLDPE kan ook gerecycled worden. De mat wordt dan als geheel gesmolten en verwerkt tot één soort kunststofgranulaat. Dit granulaat kan worden gebruikt om bijvoorbeeld verkeerspaaltjes van te maken.

Bas meent dat bovenstaand recycle-proces past bij het cradle-to-cradle-principe. Alina is het hier niet mee eens.

Geef een argument dat Bas kan gebruiken om zijn bewering te ondersteunen.

Vraag 27 (1 punt)

Geef een argument dat Alina kan gebruiken om haar bewering te ondersteunen.

Ga naar de volgende opgaven van het eindexamen scheikunde havo 2023 tijdvak 1.

Bron: examenblad.nl

 

Bekijk ook eens

studiehulp icoon Chemie in olieverf
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Chemie in olieverf
Vragen 15 t/m 21 uit eindexamen scheikunde havo 2023 tijdvak 1.
Lees meer
studiehulp icoon Hexaan uit cellulose
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Hexaan uit cellulose
Vragen 1 t/m 6 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 1.
Lees meer
studiehulp icoon Goede wijn
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Goede wijn
Vragen 14 t/m 21 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 1.
Lees meer
studiehulp icoon Palladiumvanger
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Palladiumvanger
Vragen 1 t/m 6 uit eindexamen scheikunde havo 2021 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon Battolyser
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Battolyser
Vragen 7 t/m 15 uit eindexamen scheikunde havo 2021 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon Lood in wijn
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Lood in wijn
Vragen 16 t/m 22 uit eindexamen scheikunde havo 2021 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon Wasmiddel verwijdert vlekken
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Wasmiddel verwijdert vlekken
Vragen 23 t/m 28 uit eindexamen scheikunde havo 2021 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon Toner
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Toner
Vragen 29 t/m 38 uit eindexamen scheikunde havo 2021 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon Ethyllactaat
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Ethyllactaat
Vragen 1 t/m 8 uit eindexamen scheikunde havo 2021 tijdvak 1.
Lees meer
studiehulp icoon Lithium-ionbatterij
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Lithium-ionbatterij
Vragen 9 t/m 17 uit eindexamen scheikunde havo 2021 tijdvak 1.
Lees meer