Beste Dirk,

Ik verwacht dat je alleen de totaalreactie op moet stellen voor de vorming van adipinezuur uit cyclohexanol, dus alleen van stappen 1 t/m 3. Dit omdat het terugwinnen van salpeterzuur uit salpeterigzuur een mooie manier is waarop het salpeterigzuur hergebruikt kan worden bij de vorming van adipinezuur, maar geen onderdeel is van de reactie van cyclohexanol tot adipinezuur.

Voor mij is het daarom niet logisch om stap 5 in de totaalreactie te betrekken.

De volgende werkwijze zou je kunnen helpen bij het opstellen van een blokschema:

– lijnen tussen blokken worden gebruikt voor stofstromen

– blokken worden gebruikt om een proces weer te geven, bijvoorbeeld een reactie of zuiveringsstap

1. Begin bij stap 1 van het proces, teken een blok voor dit proces en teken lijnen voor alle stoffen die worden toegevoegd. Vermeld bij iedere lijn welke stof wordt toegevoegd aan dit blok.

2. Bedenk hoeveel lijnen uit blok 1 komen. Hint: na het samenvoegen van alle stoffen, vind er dan nog een scheiding plaats in hetzelfde blok, of komen alle stoffen er als een mengsel uit? Vermeld bij de lijn weer welke stof(fen) bij de lijn horen. Vergeet niet om stoffen die in overmaat aanwezig zijn en/of verontreinigingen/bijproducten te vermelden.

3. Ga verder met stap 2 van het proces. Bedenk hoe deze gekoppeld is aan stap 1, teken hiervoor weer een blok en teken de stofstroom of stofstromen die hierin gaan en bedenk weer welke stofstroom/stofstromen eruit komen.

Ga zo verder tot je alle stappen gehad hebt.

4. Ga na of er stoffen gerecirculeerd kunnen worden. Dat wil zeggen, zijn er stoffen die ergens ontstaan en eerder in het proces gebruikt worden. Dan kun je deze stofstroom vanuit een later procesblok vast koppelen aan een eerdere stofstroom. Bedenk daarbij of je nog extra aanvoer nodig hebt van deze stof, of dat de stof in zijn geheel niet verbruikt wordt en er geen extra aanvoer nodig is.

Ik hoop dat je hiermee vooruit kunt. Lukt het niet dan horen we het graag!

Groeten,

Yvette

Hallo Dirk,

Na lezen van jouw vraag heb ik contact gehad met Yvette over welk antwoord jou het best kan helpen. We denken dat je alle reacties erbij moet betrekken en ook het NO-gas dat wordt afgevangen. In de industrie lozen ze dat niet zomaar in de lucht; er kan weer HNO₃ van gemaakt worden. Kun je zelf deze vergelijking opstellen? Als je alles optelt, kom je tot een verrassende conclusie!

Succes en groet,

Jan Wim Peters