Mbo, hbo of wo: welke studie past bij jou?

Niveau

Meerdere niveaus

Wanneer je van de middelbare school gaat en verder wilt studeren, kun je naar het mbo, hbo en wo. Het kiezen van een vervolgstudie is een grote stap, maar geen zorgen, we gaan je helpen om de juiste keuze te maken.

Dit doen we in 3 stappen met een:

Korte samenvatting per onderwijsniveau
Overzichtelijke tabel met de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen het mbo, hbo en wo
Handig stappenplan waarmee je kunt bepalen welk soort studie het beste bij je past

Lees daarom gauw verder om te zien wat het mbo, hbo en wo te bieden heeft en gebruik het stappenplan aan het einde van dit artikel om te kijken of het mbo, hbo of wo beter bij jou past.

1. Ontdek de wereld van het mbo, hbo en wo

Wat is het mbo?

Mbo staat voor middelbaar beroepsonderwijs. Een mbo-studie is een praktijkgerichte opleiding die je voorbereidt op een specifiek beroep.

Kenmerken van het mbo

Duur: 1 tot 4 jaar, afhankelijk van het niveau
Niveaus: 1 t/m 4
Praktijkgericht: veel stages en praktijkopdrachten
Toelating: met een vmbo-diploma of mbo-vooropleiding

Voor wie is het mbo geschikt?

Als je graag praktisch bezig bent en snel aan het werk wilt, is het mbo voor jou een goede keuze.

Wat is het hbo?

Hbo staat voor hoger beroepsonderwijs. Een hbo-studie is theoretischer dan een mbo-studie, maar nog steeds praktijkgericht. Je wordt opgeleid voor een specifiek beroep of vakgebied.

Kenmerken van het hbo

Duur: 4 jaar
Toelating: met een havo- of vwo-diploma, of een mbo-diploma op niveau 4
Praktijk en theorie: balans tussen praktijkopdrachten en theoretische vakken
Stages: je loopt meerdere stages tijdens de studie

Voor wie is het hbo geschikt?

Als je graag een combinatie van theorie en praktijk wil, is het hbo voor een goede keuze.

Ook als je een beroep op een hoger niveau wilt uitoefenen, en bijvoorbeeld wilt doorstromen vanuit het mbo, is een hbo-studie interessant. Je kunt een hbo-studie dan zien als een verdieping op je mbo-studie.

Wat is het wo?

Wo staat voor wetenschappelijk onderwijs. Dit is de meest theoretische vorm van onderwijs en wordt aangeboden aan universiteiten. Het is minder duidelijk welk beroep je later gaat uitoefenen.

Kenmerken van het wo

Duur: 3 jaar voor een bachelor, daarna eventueel 1 of 2 jaar voor een master
Toelating: met een vwo-diploma of een hbo-propedeuse
Theoretisch: veel wetenschappelijke theorie en onderzoek
Onderzoek: zelfstandig onderzoek doen is een belangrijk onderdeel

Voor wie is het wo geschikt?

Als je behoefte hebt aan diepgaande theoretische kennis past een wo-studie heel goed bij je. Het wo is ook een goede keuze als je een academische carrière wilt en bijvoorbeeld professor wilt worden.

2. Vergelijk het mbo, hbo en wo

Alle overeenkomsten en verschillen op een rij

In deze tabel vind je de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen een mbo-, hbo- en wo-studie.

	mbo	hbo	wo
Duur	1 tot 4 jaar	4 jaar (bachelor) + 1-2 jaar (master)	3 jaar (bachelor) + 1-2 jaar (master)
Niveau	1 t/m 4	bachelor en master	bachelor en master
Toelating	vmbo-diploma of mbo-vooropleiding	havo-, vwo- of mbo niveau 4-diploma	vwo-diploma of hbo-propedeuse
Focus	nadruk op praktijk: hoe pak je iets aan?	minder praktijk en meer theorie: nadruk op ‘waarom?’ en minder op ‘hoe?’	nadruk op theorie: focus ligt op onderzoek
Lesvorm	studiestof wordt in kleine stukken aangeboden, met veel herhaling je krijgt veel praktijkvoorbeelden en hoeft minder zelf te bedenken	veel (vaak Engelse) studiestof in hoger tempo je gebruikt je kennis voor praktijkgerichte oplossingen	hoog studietempo met veel (vaak Engelse) studiestof je leert theoretische informatie te begrijpen en genereert nieuwe kennis
Contacturen	meer verplichte lesuren je werkt veel in groepen	minder verplichte lesuren je moet meer thuis doen	er zijn vaak nog minder contacturen je studeert vaker zelfstandig
Toetsing	korte toetsen, waarin je moet aantonen dat je het weet	lange toetsen, waarin je moet aantonen dat je het begrijpt	grote tentamens, gericht op inzicht en logica
Projecten	veel projecten die focussen op ‘doen’	veel projecten die focussen op ‘denken’	vooral individuele opdrachten
Stages	veel praktijkstages met veel begeleiding	praktijkstages met meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid	afstudeeronderzoek en/of onderzoeksstage met veel verantwoordelijkheid en zelfstandigheid praktijkstages zijn meestal niet verplicht
Begeleiding	veel begeleiding en hulp bij het plannen van je studietaken	er is begeleiding, maar eigen initiatief is erg belangrijk voor je studieloopbaan	er is weinig tot geen begeleiding tenzij je deze zelf zoekt

3. Kies een studie die bij jou past met dit stappenplan

Weet je wat het mbo, hbo en wo inhoudt, maar twijfel je toch nog wat het beste bij je past? Met dit stappenplan krijg je een beter beeld van welke studievorm (mbo, hbo of wo) het beste aansluit bij jouw persoonlijke interesses en doelen.

Stappenplan voor studiekiezers

Stap 1: onderzoek wat je leuk vindt.
Maak een overzicht van de onderwerpen die je interessant vindt.
Sluiten studies op het mbo, hbo of wo het beste aan op je interesses?
Stap 2: kijk waar je goed in bent.
Onderzoek bij welke onderwijsvorm je jouw kwaliteiten het beste kunt benutten.
Stap 3: bepaal hoe je het beste leert.
Bepaal hoe je het beste leert en welke onderwijsvorm hier het meest op aansluit.
Ben je bijvoorbeeld praktisch ingesteld? Dan is een mbo- of hbo-studie waarschijnlijk een goede keuze.
Stap 4: denk na over je toekomstplannen.
Kijk welke beroepen je later zou willen uitvoeren en welke studie je daarvoor nodig hebt.
Weet je nog niet precies wat je wilt worden? Past een mbo-, hbo- of wo-studie het beste bij je toekomstplannen?

Gebruik de vragen in de tabel om voor elke stap nog meer antwoorden te bedenken.

Stappen	Vraag 1	Vraag 2	Vraag 3
Stap 1:	Welke vakken op school vind je het leukst?	Wat doe je graag in je vrije tijd?	Zijn er onderwerpen of activiteiten waar je meer over wilt leren?
Stap 2:	Welke vakken vind je makkelijk?	Wat voor opdrachten of projecten doe je graag?	Heb je praktische vaardigheden, zoals technisch inzicht, handigheid of creativiteit?
Stap 3:	Leer je beter door te doen (praktijk) of door te lezen en studeren (theorie)?	Vind je het fijn om zelfstandig te werken of werk je liever in een groep?	Houd je van gestructureerde lessen of heb je liever meer vrijheid in je studie?
Stap 4:	Wat voor soort werk zie je jezelf later doen?	Wil je snel aan het werk of ben je bereid om langer door te studeren voor een hogere functie?	Heb je een specifiek beroep in gedachten, zoals een baan in de zorg, techniek, het onderwijs of onderzoek?

Heb je alle vragen beantwoord? Kijk dan waar je interesses en kwaliteiten liggen, en vergelijk je antwoorden met de overeenkomsten en verschillen tussen het mbo, hbo en wo.

Bespreek je antwoorden ook met je ouders, vrienden, docenten en/of een decaan. Vaak is het makkelijker om samen te kijken welk type onderwijs het beste bij je past.

Succes!