Geen zin om een filmpje te bekijken? Hieronder lees je de tekst:
Hoi, ik ben Mimi van de Sisters in Science en vandaag ga ik laten zien hoe je de molverhouding vindt in een reactievergelijking en hoe je die molverhouding vervolgens toepast als je bijvoorbeeld weet hoeveel product er gevormd is, maar je moet berekenen hoeveel reactant daarvoor nodig hebt.
Of andersom, dus als je weet hoeveel reactant je hebt en je moet weten hoeveel product je daarvan kan vormen.
Ik ga je dit laten zien aan de hand van een vraag uit het oud examen, namelijk vraag 7 uit het pilot examen havo tijdvak 1 uit 2012.
In de deze vraag wordt er gevraagd hoeveel gram suiker er nodig is om 2727 gram waterstof te produceren.
Hierbij wordt de volgende reactievergelijking gegeven.
Dus we hebben één C6H12O6 met zes H2O wordt 6CO2 en twaalf H2.
Als de reactievergelijking niet gegeven is moet je die natuurlijk zelf nog even opstellen.
Dat gaan we niet in deze opgave doen, maar kijk daarvoor een van de andere filmpjes op exactwatjezoekt.nl.
Oké, we hebben dus nu de reactievergelijking en we weten hoeveel gram waterstof er in deze reactie wordt gevormd.
Als we nu willen weten hoeveel suiker we daarvoor nodig hebben, moeten we de hoeveelheid gram waterstof eerst omreken naar het aantal mol.
En daarvoor hebben we de molmassa van waterstof nodig.
De molmassa van waterstof is 2,016.
Als je het aantal mol wilt uitrekenen, moet je het aantal gram delen door de molmassa.
Je komt dan uit op ongeveer 1352,8… mol waterstof.
We gaan het getal nog niet afronden, want we gaan ermee doorrekenen en als je het nu al gaat afronden kan dat zorgen voor fouten verderop in je berekening.
Wil je nou weten hoe je die molmassa gebruikt om van gram naar mol te gaan via een kruistabel, kijk dan een van onze andere filmpjes van gram naar mol op exactwatjezoekt.nl.
Oké, nu hebben we de hoeveelheid waterstof die wordt gevormd en we moeten erachter komen hoeveel suiker we daar dan voor nodig hebben.
Dit gaan we doen aan de hand van de molverhouding en een kruistabel.
Allereerst die molverhouding die kunnen we uit deze reactie halen.
In de reactie zien we dat als we één molecuul suiker hebben dat dat twaalf moleculen waterstof maakt.
Dat betekent dat de molverhouding tussen suiker en waterstof één staat tot twaalf is.
Dat betekent dat als je één mol suiker hebt dat je ook twaalf mol waterstof maakt.
En we weten al hoeveel mol waterstof we hebben gemaakt.
Nu gaan we die kruistabel maken.
In een kruistabel zetten we in ieder geval de twee stoffen waar we naar opzoek zijn, dus waterstof en suiker.
We hebben al gezegd dat de molverhouding tussen suiker en waterstof één staat tot twaalf is.
Dus dat gaan we ook in de kruistabel toevoegen.
We willen weten hoeveel suiker er nodig is, dus daar zetten we een vraagteken neer.
En we weten hoeveel mol waterstof we hebben.
Dan gaan we het vervolgens uitwerken.
In een kruistabel vermenigvuldig je de nummers die tegenover elkaar staan, dus die diagonaal staan, en deel je ze door het derde getal.
Dus dat wordt dus als volgt.
Dus nu weten we dat we 112,7… mol suiker nodig hebben als we 1352,8… mol waterstof willen maken.
Maar, de vraag vroeg niet om het aantal mol suiker, maar om het aantal gram suiker.
En daarvoor hebben we de molmassa van suiker nodig.
De molmassa van suiker is 180,156.
Dus om het aantal gram suiker te berekenen moeten we de molmassa van suiker vermenigvuldigen met het aantal mol suiker.
Daar komt uit 20.309,7… gram suiker en in hele grammen afgerond is dat dus 20.310 gram suiker.
Let op dat je tussendoor dus niet je antwoord afrondt, maar dat je ze gewoon in je rekenmachine laat en pas op het einde afrondt.
Dit zou er anders voor kunnen zorgen dat je fouten maakt in je uiteindelijke antwoord.
Oké, nog even kort samengevat.
Je gebruikt dus de molverhouding om vanuit de ene stof naar de andere stof te rekenen binnen een reactie.
Die coëfficiënten in de reactie die zijn vervolgens de molverhouding.
En dat gebruik je dan uiteindelijk in een kruistabel zodat je kan uitrekenen hoeveel mol stof je nodig hebt of dat er gevormd wordt.
Vond je deze uitleg nou handig, kijk dan onze andere video’s op exactwatjezoekt.nl.
Hi, wij zijn Lotte, Noor en Mimi van de Sisters in Science. Wil je meer van ons weten, volg ons dan op Instagram @sistersinscience_NL.