Bijensteek
eindexamen Alle eindexamens

Eindexamen

Bijensteek

Dit zijn opgaven 32 t/m 38 uit het eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 2.

Je hebt de uitwerkbijlage nodig voor vraag 35. Deze is bovenaan de pagina te downloaden onder .

 

Wil je bij opgave 1 starten? Ga dan naar het begin van dit examen.

 

Bijensteek

Een bij steekt de mens alleen uit verdediging. Tijdens een bijensteek wordt gif in het lichaam gespoten. Het gif bestaat uit water en een aantal vaste stoffen. Deze vaste stoffen vormen het ‘drooggewicht’. De meest voorkomende vaste stoffen in bijengif staan in tabel 1.

Tijdens de bijensteek wordt 50 μg gif in het lichaam gespoten.

 

Vraag 32 (4 punten)

Bereken hoeveel mol mellitine door een bijensteek in het lichaam terechtkomt. Geef de uitkomst in het juiste aantal significante cijfers.

Gebruik onder andere de volgende gegevens:

  • Het gif bestaat voor 88 massaprocent uit water.
  • De molaire massa van mellitine is 2847 g mol–1.

 

Geef de uitkomst in het juiste aantal significante cijfers. Gebruik ^ als het exponent in je antwoord (6,7×10-2 = 6,7×10^-2).

Let op: op een examen verwacht een docent de hele berekening zoals in de uitwerking staat.

Vul een antwoord in.

Helaas. Het antwoord is niet juist. Probeer het nog een keer!

Klopt! Het gegeven antwoord is juist.

Vraag 33 (4 punten)

Op de plaats van de bijensteek veroorzaken de eiwitten mellitine en fosfolipase A2 schade aan celmembranen. Een fragment van een gedeelte van mellitine is: ~ Leu – Pro – Ala ~.

Geef de structuurformule van dit fragment. Gebruik Binas-tabel 67H1 of ScienceData-tabel 13.7c.

Vraag 34 (2 punten)

Celmembranen bestaan uit fosfolipidemoleculen. Een fosfolipidemolecuul is opgebouwd uit een glycerolmolecuul dat is veresterd met twee vetzuurmoleculen en een fosforzuurverbinding. Een voorbeeld van een fosfolipidemolecuul dat in celmembranen voorkomt is in figuur 1 weergegeven.

Geef de namen van de twee vetzuren die in het fosfolipidemolecuul van figuur 1 zijn veresterd. Gebruik Binas-tabel 67G2 of ScienceData-tabel 13.2g.

Vraag 35 (3 punten)

Het enzym fosfolipase A2 uit bijengif bevordert de hydrolyse van fosfolipidemoleculen. Op de uitwerkbijlage  is de vergelijking van deze hydrolyse onvolledig weergegeven (de uitwerkbijlage kun je downloaden door bovenaan de pagina op de downloadknop te klikken). De koolstofatomen van het fosfolipidemolecuul zijn genummerd. De hydrolyse vindt uitsluitend plaats bij de estergroep aan het C-atoom met nummer 2.

De andere estergroepen blijven ongewijzigd. Geef op de uitwerkbijlage, in structuurformules, de vergelijking van deze hydrolyse. Geef het koolwaterstofgedeelte van het vetzuur op dezelfde manier weer als in het fosfolipidemolecuul.

Vraag 36 (1 punt)

Geef een verklaring voor het feit dat bij deze reactie uitsluitend de estergroep aan het C-atoom met nummer 2 wordt gehydrolyseerd.

Vraag 37 (1 punt)

Op de plaats van de bijensteek geven bepaalde lichaamscellen histamine af. Deze histamine én de histamine uit bijengif veroorzaken de zwelling, roodheid en jeuk. De structuurformule van histamine is hieronder weergegeven.

In het lichaam wordt histamine gemaakt uit het aminozuur histidine. Hierbij ontstaat behalve histamine nog één ander deeltje. Geef de molecuulformule van het andere deeltje. Gebruik Binas-tabel 67H1 of ScienceData-tabel 13.7c.

Vraag 38 (2 punten)

Op de internetsite www.bijenhouders.nl staat dat het innemen van een antihistamine-tablet de gevolgen van een bijensteek kan beperken. Een andere internetsite geeft het advies om de plaats van een bijensteek te behandelen met zuiveringszout, omdat zuiveringszout reageert met gif. Bijengif heeft namelijk een lage pH van 4,5 tot 5,5. Helaas is dit middel niet effectief, omdat het zuiveringszout niet in de huid kan binnendringen waardoor het niet in contact komt met het gif.

Geef met behulp van Binas-tabel 66A of ScienceData-tabel 10.2a de formule van zuiveringszout en licht toe waarom zuiveringszout met bijengif met een lage pH reageert.

Noteer je antwoord als volgt:
formule zuiveringszout: …
toelichting: …

Dit is het einde van dit examen.

Bron: examenblad.nl

Bekijk ook eens

studiehulp icoon Brons
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Brons
Vragen 1 t/m 5 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 3.
Lees meer
studiehulp icoon Maniok
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Maniok
Vragen 6 t/m 11 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 3.
Lees meer
studiehulp icoon Hard water
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Hard water
Vragen 12 t/m 16 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 3.
Lees meer
studiehulp icoon Zalmbatterijtje
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Zalmbatterijtje
Vragen 17 t/m 22 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 3.
Lees meer
studiehulp icoon Examenopgaven over methaan uit hout - scheikunde
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Examenopgaven over methaan uit hout - scheikunde
Vragen 23 t/m 28 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 3.
Lees meer
studiehulp icoon Examenopgaven over bioPAD® - scheikunde
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Examenopgaven over bioPAD® - scheikunde
Vragen 29 t/m 33 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 3.
Lees meer
studiehulp icoon Houtspons
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Houtspons
Vragen 1 t/m 9 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon Metal fuels
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Metal fuels
Vragen 10 t/m 15 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon BioGlue®
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
BioGlue®
Vragen 16 t/m 21 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 2.
Lees meer
studiehulp icoon Alcohol in de auto
Scheikunde | Havo | 5
Eindexamen
Alcohol in de auto
Vragen 22 t/m 31 uit eindexamen scheikunde havo 2022 tijdvak 2.
Lees meer