Ac/Actinium

Naam

Net als bij radium ligt in de naam van actinium de radioactieve eigenschap besloten. In dit geval is de naam afgeleid van het Griekse woord akti­nos voor straal.

Ontdekking

De Franse radiochemicus André-Louis Debierne ontdekte actinium in 1899 in het residu van uraniumerts waaruit Marie en Pierre Curie een jaar eerder al radium hadden geïsoleerd. Ook de Duitse chemicus Friedrich Oskar Giesel deed dat,  in 1902, zonder van de ontdekking van de Fransen af te weten.

Voorkomen

Actinium is één van de meest zeld­zame ele­menten. Het aandeel in de aardkorst is 5,5.10^-14 % op basis van gewicht. Het staat op plaats 86 in de rangorde van voorkomen.

Het element wordt in zeer kleine hoe­veelheden aangetroffen in uraan ­ertsen, als onder­deel van radioactieve vervalreeksen.

Bereiding

Actinium is te bereiden door ²²⁶Ra te beschieten met neu­tro­nen:

${}_{88}{}^{226}\mathrm{Ra} + \mathrm{n} \to {}_{88}{}^{227}\mathrm{Ra}$

.

${}_{88}{}^{227}\mathrm{Ra} \to {}_{89}{}^{227}\mathrm{Ac} + \mathrm{e}$

Actiniumverbindingen zijn te isoleren met behulp van ionen­wisseling of vloei­stofex­tractie.

Metallisch actinium ontstaat door reductie van het fluori­de met lithiumdamp bij ca. 1300 °C of door reductie van het oxide (Ac₂O₃) met thorium bij 1.730 °C en 10^-4 Pa.