Toepassingen
Verwarmingselement
Zowel zuiver molybdeen als molybdeenlegeringen (bijvoorbeeld met wolfraam of niobium) worden toegepast als verwarmingselement, bijvoorbeeld in (vacuüm)ovens. Op gloeidraden van wolfraam wordt ook wel een dunne laag molybdeen aangebracht.
Raketmotor, turbine, kernreactor
Molybdeen heeft van alle metalen de grootste weerstand tegen breken, zowel bij warmte als bij kou. Het wordt toegepast in allerlei legeringen in combinatie met de in het periodiek systeem omringende elementen (wolfraam, niobium, zirkonium, vanadium en chroom). Het resulterende materiaal is bijzonder hard, heeft een hoge treksterkte en is bestand tegen zeer hoge temperaturen. Zulke legeringen vind je bijvoorbeeld in raketmotoren en straalturbines, en in onderdelen van kernreactoren.
Het toevoegen van molybdeen aan staal levert een sterke verhoging van hardheid en treksterkte op. Het zogenaamde molybdeenstaal bevat 0,4-3,5% molybdeen en 0,25-0,6% koper. Ook worden dunne molybdeenlagen op staal aangebracht, bijvoorbeeld voor onderdelen van de neus kap en de vleugels van ruimteschepen. Gietijzer, bestemd voor het vervaardigen van motorblokken, kan tot 15 % molybdeen bevatten.
Smeermiddel
Molybdeensulfide (MoS2) is een bijzonder goed smeermiddel dankzij een plaatvormige kristalstructuur, met zeer kleine Vanderwaalskrachten tussen de afzonderlijke zwavel-molybdeenlagen. Het heeft goede smerende eigenschappen over een zeer breed temperatuurgebied (van -185 °C tot 450 °C). Het wordt in droge vorm toegepast, maar ook in blends met oliën en vetten.
Vlamvertrager
Verbindingen van molybdeen zoals molybdeendisulfide (MoS2), -trioxide (MoO3) en molybdaten (zouten met het ion MoO42-) dienen als vlamvertrager en rookonderdrukker voor textiel en kunststoffen.
Ontzwavelen olie
Molybdeenoxiden (MoO2, MoO3, op aluminiumoxide als drager) dienen als katalysator bij het ontzwavelen van olie en gas.
Meer toepassingen
Als element en in legeringen
- Anode in röntgenapparatuur (met W)
- Apparatuur voor kernfusie (met W en/of V, Nb, Ta)
- Coating van reactorvaten in de chemische industrie. Een legering van chroom, ijzer en molybdeen is zelfs bestand tegen het zeer agressieve koningswater.
- Kroezen, laboratoriummaterialen (met W en/of V, Nb, Ta)
- Supersterke staaldraad (met 8 % Mo)
- Tanks, pijpleidingen, roerders, enz. (met W)
In verbindingen
Corrosiebestrijder bij koelsystemen voor motoren | molybdaten |
Kleurstof bij microscopie | molybdofosforzuur |
Opbrengen van een zeer dunne Mo-laag op metalen | Mo(CO)6 |
Pigment in verf, inkt, kunststof: | |
- Oranje | PbCrO4 + 5 % PbMoO4 + PbSO4 |
- Rood | PbCrO4 + 20 % PbMoO4 + PbSO4 |
Toner | molybdofosfaten |