Vraag 20 (2 punten)

1. De stoffen butaan-2-on en koolstofdisulfide zijn het minst geschikt, omdat bij deze twee stoffen een grote overlap is tussen de (spreiding van de) meetwaarden van de leverpatiënten en de controlegroep.

   Toelichting puntenscore:

   • butaan-2-on en koolstofdisulfide = 1 punt
   • toelichting op basis van de overlap tussen de (spreiding van de) meetwaarden in de controlegroep en de groep patiënten = 1 punt

    

Vraag 21 (3 punten)

1. 

   Toelichting antwoord:

   Teken eerst pentaan-2-on.

   In de tekst staat dat wanneer er een zuurstofatoom voorkomt, dat het waterstofion zich dan bindt aan dit zuurstofatoom, dus het H+ atoom bind zich aan de O in pentaan-2-on. Zo ontstaat de eerste grensstructuur.

   De tweede grensstructuur ontstaat, wanneer de positieve lading op het C-atoom komt doordat het zuurstofatoom een elektron uit de dubbele binding naar zich toetrekt.

   Toelichting puntenscore:

   • de structuurformule van geprotoneerd pentaan-2-on ten minste eenmaal juist = 1 punt
   • de niet-bindende elektronenparen in beide grensstructuren van pentaan-2-on juist = 1 punt
   • de formele ladingen in beide grensstructuren juist = 1 punt

    

Vraag 22 (3 punten)

1. De neutrale fragmenten hebben molecuulmassa’s van respectievelijk 137 – 95 = 42 (u) en 137 – 81 = 56 (u) en 137 – 67 = 70 (u). In de moleculen komen alleen C- en H-atomen voor, dus de formules zijn C₃H₆, C₄H₈ en C₅H₁₀. Dat zijn alkenen / cyclo-alkanen / onverzadigde koolwaterstoffen.

   Toelichting puntenscore:

   • berekening van de molecuulmassa’s van de neutrale fragmenten = 1 punt
   • de molecuulformules consequent bepaald = 1 punt
   • conclusie dat het alkenen / cyclo-alkanen / onverzadigde koolwaterstoffen zijn = 1 punt

    

Vraag 23 (3 punten)

1. Er zijn meerdere juiste berekeningen. Deze berekeningen zijn allemaal correct:

   

   Toelichting antwoord:

   Limoneen (lucht) is 0,10 volume-ppm, dus 0,10 L per 10⁶ L. dus 0,10 / 10⁶.

   Limoneen (lucht) = 0,10 / 10⁶ = 0,10 · 10^-6 L / 1 L.

   Het molair volume van een gas is 2,45 · 10^–2 m³ mol^–1. Dit is gelijk aan 24,5 L/mol.

   n=V / Vm = 0,10 x 10^-6/24,5 = 4,08 · 10^-9 mol.

   limoneen (lucht) = 0,10 x 10^-6 L / 1 L = 4,08 · 10^-9 mol / 1 L.

   K₂ = limoneen (lucht) / limoneen (bloed).

   limoneen (bloed) = limoneen (lucht) / K2 = 4,08 · 10^-9 / 2,8 · 10^-2  = 1,46 · 10^-7 M.

   limoneen (bloed) = 1,46 · 10^-7 M.

   K1 = limoneen (bloed) / limoneen (vet).

   limoneen (vet) = limoneen (bloed) / K1 = 1,46 · 10^-7 / 7,1 · 10^-3 = 2,1 · 10^-5 M.

   Toelichting puntenscore:

   • omrekening van het gegeven gehalte in ppm naar de molariteit van limoneen in de uitgeademde lucht = 1 punt
   • omrekening naar de molariteit van limoneen in het bloed = 1 punt
   • omrekening naar de molariteit van limoneen in het vet = 1 punt

    

Vraag 24 (4 punten)

1. De massa in gram limoneen is  9,4 x 10^-2 g limoneen.

   Toelichting antwoord:

   De patiënt heeft een massa van 85 kg, een vetpercentage van 35 massa%.

   85 x 35/100= 29,7 kg vet

   limoneen (vet) = 2,1 · 10^-5 M

   De gemiddelde dichtheid van lichaamsvet is 0,90 kg L^–1.

   V = m/p = 29,75 / 0,90 = 33,055 L

   Dus het aantal mol limoneen = 2,1 · 10^-5 x 33,055 = 6,9 · 10^-4 mol^.

   Gebruik de formule m = Mn.

   De molaire massa van limoneen C10H16 is 10 x 12,01 + 16 x 1,008 = 136,228 g/mol, dus M = 136,228.

   M = 136,228 x 6,9 · 10^-4 = 9,4 · 10^-2 g limoneen

   Aanvullende voorbeelden juiste berekeningen:

   

   Toelichting puntenscore:

   • omrekening van de gegeven massa naar het volume lichaamsvet = 1 punt
   • omrekening naar de chemische hoeveelheid limoneen (C₁₀H₁₆) = 1 punt
   • omrekening naar de massa in gram limoneen = 1 punt
   • de uitkomst van de berekening gegeven in twee significante cijfers = 1 punt

    

   Opmerking
   Als bij de berekening is gebruikgemaakt van de molaire massa van C₁₀H₁₇⁺, wordt dit niet aangerekend.